Mensen vragen me wel eens: Is het heel anders oppositie voeren tegen Sven Gatz dan tegen Joke Schauvliege?
Was het in de vorige legislatuur niet veel gemakkelijker om met scherp
te schieten op het cultuurbeleid? Welnu, om te beginnen voer ik nog
steeds oppositie tegen Joke Schauvliege. In een andere commissie, Landbouw met name, maar op een gelijkaardige manier. Nu verwijt ik haar vooral een gebrek aan liefde voor
de hardwerkende kleinschalige landbouwgezinnen die in nauw contact met
hun omgeving willen werken, maar verpletterd worden door de agro–industrie en de grote distributieketens. Als Minister van Cultuur verweet ik haar vooral een gebrek aan liefde voor de kunsten en de kunstenaar.

Bij Sven Gatz is
die liefde er duidelijk wel. Zijn visienota op de Kunsten geeft blijk
van warme appreciatie, kennis van (de noden op) het veld en oog voor de
niches. Het is een groot verschil met de visienota van zijn
voorgangster, waar de klemtoon vooral op ‘nota’ lag. Alleen al het
bevlogen en verzorgde taalgebruik verraadt én wekt enthousiasme. 

Betekent dit dan dat ik tegen de huidige
Cultuurminister geen verdere oppositie zal voeren? Allerminst. Ik
verheug me er zelf op, omdat ik weet dat het discussies op niveau zal
opleveren. Dat het om inhoud zal gaan, om bezorgdheid over een mooie,
bloeiende toekomst voor het culturele leven in Vlaanderen. Ons beider
ideaalbeeld hierover is vrij gelijklopend, maar de weg erheen kan via
verschillende piste lopen. Zijn liberale piste waar het marktdenken
centraler staat tegenover mijn manier van denken waar de overheid (bij)sturender aanwezig is om verschraling te vermijden.

De Strategische Visienota Kunsten ligt
dezer dagen ter bespreking in de Commissie Cultuur. Het middenveld mocht
er zijn licht laten over schijnen en dat leverde heel gedegen
tussenkomsten op. Tussenkomsten die getuigen van visie, maar evenzeer
van openheid voor andere visies. De sector beseft maar al te goed dat de
Kunsten en Cultuur geen eiland vormen in een veranderende maatschappij,
dat ook zij flexibel moeten inspelen op nieuwe trends, nieuwe smaken,
nieuwe engagementen. En op nieuwe economische en budgettaire
wetmatigheden.

Geld is een aspect dat uiteraard een rol
speelt in de visienota, maar gelukkig is het niet het uitgangspunt.
Gelukkig blijkt het schot voor de boeg dat net voor de publicatie van de
visienota werd gelanceerd vanuit de N-VA weinig koerswijziging te
hebben veroorzaakt. Hun visie op de subsidieronde in de kunsten kan
namelijk, kort door de bocht, samengebald worden in het goedbekkende
‘rationaliseren’. En welke weldenkende Vlaming kan er nu op tegenzijn
dat er met ratio gehandeld wordt, dat overheidsmiddelen verstandig
worden beheerd? Helaas is ‘rationaliseren’ vaak niets meer dan een
afkorting van ‘wegrationaliseren’. In dit geval het wegknippen van de
kleintjes in de rand (“de versnippering tegengaan” bekt hier ook beter)
en versterken van de vlaggenschepen (mits de juiste vlag).

De minister geeft in zijn Visienota net blijk van breeddenkendheid.
Hij kijkt verder dan de grote instellingen, de vlaggenschepen krijgen
dan wel een versterkte rol, maar het worden geen paradepaardjes, maar
werkpaarden. De piëdestals worden voorzien van een hellend vlak voor kleine organisaties, kleine sectoren.

Ben ik dan onverdeeld gelukkig met de Visienota van minister Gatz?
Welnee. Uiteraard niet zou ik haast zeggen. Niet zelden blijft hij op
de vlakte of zijn de bewoordingen net heel vluchtig. Zijn het mooie
begoochelingen met weinig engagementen. Om dan over het budgettaire dat
aan die visie gekoppeld moet worden nog maar te zwijgen.

Mijn be-,
aan- en opmerkingen schreef ik neer in een uitgebreide tussenkomst die
ik, samen met een pak vragen om verduidelijking aan de minister
voorlegde. Je kan ze hier lezen (www.bartcaron.be)